Mladi ljudi od devedesetih na ovamo u školama ne uče gotovo ništa o partizanskim pobedama i o drugoj Jugoslaviji. I ono što uče, uče kratko ali naopako: da su Josip Broz Tito i Draža Mihailović bili vođe dva gerilska i antifašistička pokreta, partizana i četnika. Iako su četnici kao borci protiv Nemaca izgurali tek do jeseni 1941. godine. Posle toga nije poznato da su ispalili i jedan jedini metak protiv okupatora. Dok su kamu protiv komunista i nesrba, a naročito Bošnjaka, i te kako potezali, kao i nastavljači njihove politike iz devedesetih godina 20. veka.
Dan oslobođenja Novog Sada od fašizma u Drugom svetskom ratu, 23. oktobar, bio je bizaran. To jest prava metafora za svu šizofreniju srbijanskog društva, koje u sebi nosi ogromni potencijal za unutrašnje nasilje. Bio je to Dan oslobođenja, ali od – pameti!
Politički četnici, pardon čelnici
Prvo su ujutro vence polagali kojekakvi politički četnici, pardon čelnici, presvučeni fašisti lično, dugogodišnji aktivni pripadniciŠešeljeve Srpske radikalne stranke. Vučićevi, dakle, drugari. U društvu sa odavno u Bespućima povijesne zbiljnostii Godinama raspleta zalutalim SUBNOR-om, Savezom udruženja boraca Narodnooslobodilačkog rata, odnosno iz Drugog svetskog rata, čiji je predsednik ni manje ni više nego Dušan Čukić, jedna od udarnih pesnica Miloševićeve ratne propagande.Oni su išli položiti vence, to jest pljunuti na spomenik antifašistima koji su ih u Drugom svetskom ratu porazili, do nogu i brada potukli i naterali u kvislinški beg.
Popodnevni program, međutim, pogotovo je obilovao sličicama marginalne normalnosti u sukobu sa cunamijem ludila. U glavnoj pešačkoj Zmaj Jovinoj ulici, na njenom početku, tamo kod Katedrale, mladi antifašisti delili su svoje publikacije, kojima su građane želeli podsetiti na slavne heroje Drugog svetskog rata. To jest, da onu većinu mlađih ljudi po prvi put upoznaju sa imenima iz slavne partizanske prošlosti. Jer ti mladi ljudi od devedesetih na ovamo u školama ne uče gotovo ništa o partizanskim pobedama i o drugoj Jugoslaviji. I ono što uče, uče kratko ali naopako: da su Josip Broz Tito i Draža Mihailović bili vođe dva gerilska i antifašistička pokreta, partizana i četnika. Iako su četnici kao borci protiv Nemaca izgurali tek do jeseni 1941. godine. Posle toga nije poznato da su ispalili i jedan jedini metak protiv okupatora. Dok su kamu protiv komunista i nesrba, a naročito Bošnjaka, i te kako potezali, kao i nastavljači njihove politike iz devedesetih godina 20. veka. Performans Antifašističke koalicije, nakon podele publikacija, nastavio se pevanjem partizanskih pesama. Takođe mladi ljudi, iz hora “Naša pjesma”, kojima su se pridružili i stariji osvedočeni vojvođanski antifašisti.
I dok se tim delom Zmaj Jovine ulice orila “Bilećanka”, nekih desetak metara dalje, preko puta antifašista opozicioni Savez za Srbiju pokušavao je da se predstavi građanima sa svojih štandova. U tome su ih pokušavali sprečiti aktivisti Srpske desnice, profašističke stranke, osnovane direktno od strane Vučićevog režima. Opozicioni Savez za Srbiju je, inače, čudna kombinacija stranaka, poput Demokratske stranke, Narodne stranke Vuka Jeremića, Levice Srbije, Pokreta za Preokret, zatim Dragana Đilasa lično i pojedinačno (doslovno, svi pobrojani su derivati nekada velike i vladajuće Demokratske stranke) i na kraju – Pokreta Dveri.
Dveri su, inače, izrasle iz istoimene nevladine organizacije, koja je ranije bila poznata po organizovanju profašističkih tribina i po zalaganju za takve “društvene vrednosti”. Transformacijom u partiju, obukli su odela, ali im vučja koža vrišti ispod kravata. Tako su Dveri dočekale da budu napadnute od svojih pobratima, desničarskih ekstremista. A Demokratska stranka i njeni derivati da, zarad “opozicionog jedinstva”, završi u društvu sa Dverima.
Srbska akcija
U blizini antifašista, nekih desetak metara desno, istoga dana u isto vreme štand je postavila fašistička organizacija “Srbska akcija”. Oni su kobajagi skupljali potpise na peticiju za zabranu komunističke ideologije. U stvari, došli su tu po zadatku, da provociraju antifašiste, ne bi li se ogrebali za besplatnu reklamu u medijima.
Iako je na tih 50 kvadratnih metara, dakle, bilo raznoraznog i međusobno vrlo nesklonog sveta a naročito nesveta, uniformisanih policajaca nije bilo na vidiku. Bilo je dosta onih u civilu, koji su se nevešto maskirali u “obične prolaznike”. Njihove uniformisane kolege nalazile su se u isto vreme po kafićima iza Katedrale, gde su bezbrižno pijuckali limunadu. Bilo bi zanimljivo posmatrati kako bi reagovali i na čiju bi se stranu svrstali da se “zakuvalo”.
Sliku haosa dodatno su upotpunjavale scene sa glavne ulice, poput prodavca patriotskih suvenira ili klinaca od 15-16 godina koji su protutnjali sa zvučnikom iz kojeg su se orile neke užasne i neverovatno agresivne narodnjačke pesme.
Novi Sad je, inače, proglašen Omladinskom prestonicom Evrope za 2019. godinu i Evropskom prestonicom kulture za 2021. godinu.
Nekako paralelno, istoga dana, samo stotinak kilometara južnije, na nekada čuvenom Sajmu knjiga u Beogradu, vojvoda Vojislav Šešelj, osuđeni ratni zločinac kojeg to ne sprečava da sedi u klupi srbijanskog parlamenta kao poslanik, bio je jedna od glavnih zvezda te “smotre knjige”. Do te mere da su ushićeni “prosvetni” radnici učenike dovodile da se slikaju na četničkom štandu, strpljivo čekajući da se vojvoda preždere pljeskavica pa potom i šampita. I sa Vjericom Radetom, istom onom koja je umrlu Hatidžu Mehmedović pokušala da ubije još jednom svojim ogavnim zločinačkim palacanjem.
A da primenimo onu Titovu na današnje vreme: “Narod koji ima ovakvu omladinu, ne treba da brine za svoju budućnost”…
Da se naježiš!
